Obiektywnie dobra książka

 

Przeglądając różne portale internetowe, kilkukrotnie natknąłem się na tezę, że nie można obiektywnie stwierdzić czy dana książka jest dobra, czy też nie. Dlatego, że ocena zależy od gustu czytelnika bądź czytelniczki. Pisanie to, bowiem sztuka, a ta jest subiektywna. Uważam takie założenie za błędne a poniżej wskazuję, dlaczego.

Spór o „Wiedźmina”

Niedawno posprzeczałem się z kolegą na temat „Sagi o wiedźminie”. Znajomy stwierdził, że nie lubi tych książek, bo to łopatologia napisana w stylu trudnym do czytania. Z tego powodu poddał się przy pierwszej części. Dodał, że to tylko jego zdanie, ale niewiele to pomogło. Takie słowa, jak ulał pasują do wspomnianej już tezy o subiektywności sztuki.

Nie doszliśmy z kolegą do porozumienia w kwestii Geralta i spółki, bo ja sagę cenię bardzo wysoko. Zarówno, jeśli chodzi o fabułę, jak i styl. Cóż, przecież nie pierwszy raz, ktoś uważa książki cieszące się świetnymi opiniami za słabe. To samo dotyczy komiksów, seriali, filmów itp. Pewnie zdarzyło się wam, tak jak i mnie, słyszeć lub czytać zwrot „nie rozumiem fenomenu…”. Powtarzająca się, wyraźna różnica zdań skłoniła mnie do pewnych przemyśleń.

Opinia to nie fakt

Czy rzeczywiście nie sposób obiektywnie stwierdzić czy książka jest dobra czy zła? Otóż oczywiście, że można ocenić jakość powieści lub zbioru opowiadań! O klasie utworu decyduje warsztat. Każdy pisarz, mniej lub bardziej sprawnie, korzysta ze sposobów opowiadania historii rozwijanych od wieków. Zatem książka fantasy, czy inna przedstawicielka beletrystyki, zawiera:

• fabułę, narrację, dialogi,
• charakterystykę postaci,
• konstrukcję świata przedstawionego,
• opisy przyrody, budynków, przedmiotów etc.,
• opisy wydarzeń.

Rzecz jasna, niezwykle ważna jest bezbłędna ortografia, gramatyka i interpunkcja.

Jeżeli wszystkie kwestie techniczne są wykonane zgodnie z warsztatem pisarskim, to książka jest dobra! Ma logiczną fabułę bez luk, odpowiednie tempo, wiarygodnych bohaterów i tak dalej. I jest to w pełni obiektywna ocena. Subiektywne są natomiast tylko i wyłącznie odczucia czytelniczki lub czytelnika. Tu zaznaczam wyraźnie, żeby nie było niedomówień, dzieło nie musi się podobać danej osobie, pomimo tego, że powstało zgodnie ze sztuką.

Nikt nie może jednak mówić, o książce spełniającej wszystkie obiektywne kryteria jakości, że jest źle napisana, nudna czy łopatologiczna. A tak się niestety dzieje. Wiele osób myśli, że ich zdanie jest jedynym słusznym, a to w rzeczywistości to tylko subiektywne odczucia. Dlatego zawsze trzeba pamiętać, że opinia to nie to samo, co fakt. Warto też trzeźwo szacować własne możliwości. Bo nie każdy ma dostateczną wiedzę by obiektywnie ocenić powieść czy opowiadania.  

Przeczytaj też: "Dlaczego nie lubię "Wiedźmina" i innych adaptacji?"